Bắc Giang: Thấy gì từ 'hồ sơ báo cáo' đoàn công tác Chính phủ?

Đột phá về công nghiệp

Những năm qua, Bắc Giang không chấp nhận vị thế của một địa phương đi sau mà quyết tâm vươn lên trở thành đầu tàu phát triển của vùng trung du Bắc Bộ. Từng bị coi là “vùng đệm” – chỉ đóng vai trò trung chuyển giữa các đô thị lớn, Bắc Giang nay đã khẳng định mình với những bước tiến đột phá. Nhưng hôm nay, Bắc Giang không chỉ tự tin báo cáo bằng những con số tăng trưởng ấn tượng mà còn bằng tinh thần tiên phong, ý chí mạnh mẽ. Bắc Giang không chấp nhận đứng sau. Bắc Giang không hài lòng với mức tăng trưởng khá. Bắc Giang chọn con đường thách thức – để vươn lên dẫn đầu!

Báo cáo của UBND tỉnh Bắc Giang cho thấy: Tổng thu ngân sách Nhà nước 2 tháng đầu năm ước đạt 4.116 tỷ đồng – bằng 21,8% dự toán năm. Có được kết quả nhờ sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, sự quan tâm, hỗ trợ từ Bộ Công Thương và các bộ, ngành liên quan trong việc triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhất là những khó khăn về vốn, thị trường, lưu thông hàng hóa, thủ tục hành chính, đầu tư hạ tầng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, …Theo đó, bước vào năm 2025, tỉnh Bắc Giang tiếp tục khẳng định vai trò là một trong những trung tâm sản xuất công nghiệp lớn của miền Bắc.

Sản xuất hàng may mặc xuất khẩu tại Công ty TNHH Crystal Martin Việt Nam, Khu công nghiệp Quang Châu, thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang - Ảnh: Báo Bắc Giang

Đáng chú ý, trong 2 tháng đầu năm 2025, các ngành sản xuất công nghiệp tiếp tục đà phục hồi, sản lượng và đơn hàng mới nhóm công nghiệp chế biến chế tạo đang tăng trở lại, tiếp tục là động lực chính cho tăng trưởng ngành. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) 02 tháng đầu năm 2025 tăng 26,25% so với cùng kỳ, riêng tháng 02 tăng 54,57% so với tháng 2/2024.

Động lực chính cho tăng trưởng chủ yếu tiếp tục đến từ các doanh nghiệp lớn trong các khu công nghiệp và thuộc ngành sản xuất chế biến, chế tạo nhất là sản xuất linh kiện điện tử… Riêng ngành sản xuất thiết bị điện vẫn gặp khó khăn, chỉ số sản xuất thấp hơn cùng kỳ.

Theo đánh giá, sản xuất công nghiệp của Bắc Giang trong hai tháng đầu năm 2025 đạt kết quả ấn tượng nhờ sự phục hồi mạnh mẽ của nhóm ngành chế biến, chế tạo. Đây tiếp tục là lĩnh vực đóng vai trò chủ lực, đóng góp lớn vào GDP của tỉnh. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 26,25%, trong đó sản xuất chế biến, chế tạo chiếm phần lớn mức tăng trưởng này. Giá trị sản xuất công nghiệp tháng 2/2025 đạt 65.723 tỷ đồng, tăng 54,57% so với cùng kỳ năm trước.

Tăng trưởng mạnh trên mọi mặt trận

Cùng với sản xuất công nghiệp, hoạt động xuất khẩu của Bắc Giang tiếp tục ghi nhận những con số kỷ lục trong hai tháng đầu năm 2025. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 10,64 tỷ USD, tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 5,49 tỷ USD, tăng 38,8%, nhập khẩu đạt 5,15 tỷ USD, tăng 67%.

Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh bao gồm: Linh kiện điện tử và thiết bị công nghệ cao: Bắc Giang tiếp tục khẳng định vị thế là trung tâm sản xuất linh kiện điện tử hàng đầu cả nước. Các công ty như: Luxshare Vân Trung, Fukang, Fuyu, Fulian đã đạt mức tăng trưởng doanh thu ấn tượng, với doanh thu tháng 2/2025 của Fukang ước đạt 15.198 tỷ đồng (gấp 4 lần cùng kỳ năm trước), Fuyu đạt 12.800 tỷ đồng (gấp 2,77 lần). Sản lượng xuất khẩu các sản phẩm chủ lực như đồng hồ thông minh, tai nghe, máy tính xách tay đều tăng mạnh.

Dệt may và da giày: Tiếp tục là nhóm ngành xuất khẩu chủ lực, với đơn hàng gia tăng từ các thị trường lớn như Mỹ, EU và Nhật Bản. Thiết bị điện và sản phẩm từ chất dẻo: Đạt mức tăng trưởng ổn định, duy trì sức hút đối với thị trường nước ngoài.

Thị trường xuất khẩu chính của Bắc Giang gồm: Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ, Ấn Độ, Tây Ban Nha và một số quốc gia khác. Đáng chú ý, điện thoại và linh kiện điện tử là nhóm hàng có tốc độ tăng trưởng mạnh nhất, tăng 16,72% so với năm 2024.

Cùng với đó, trong 2 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh có 171 doanh nghiệp thành lập mới, với số lượng xấp xỉ cùng kỳ, vốn đăng ký đạt 1.069 tỷ đồng. Hiện có khoảng trên 60% số doanh nghiệp hoạt động trên tổng số doanh nghiệp đăng ký. Trong đó, có khoảng trên 45% doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, 38% doanh nghiệp hoạt động cầm chừng, 17% doanh nghiệp mới đăng ký, đang trong quá trình chuẩn bị các thủ tục gia nhập thị trường. Các doanh nghiệp đã đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Song song với hoạt động công nghiệp và xuất khẩu, thương mại nội địa của Bắc Giang cũng ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ trong hai tháng đầu năm 2025 đạt 11.910 tỷ đồng, tăng 10,7% so với cùng kỳ. Trong đó: Tổng mức bán lẻ hàng hóa đạt 8.635 tỷ đồng, tăng 10,63%. Doanh thu dịch vụ đạt 3.275 tỷ đồng, tăng 10,93%. Bắc Giang đã triển khai nhiều giải pháp nhằm ổn định giá cả, đảm bảo cân đối cung cầu, đặc biệt trong các dịp lễ, Tết, góp phần thúc đẩy tiêu dùng nội địa.

Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đạt 115.639 tỷ đồng, tăng 29,16%. Bắc Giang tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài mạnh mẽ, với nhiều dự án FDI mở rộng và mới được cấp phép. Tính đến tháng 2/2025, toàn tỉnh có 639 doanh nghiệp FDI với tổng vốn đăng ký 4,53 tỷ USD.

Hiện toàn tỉnh Bắc Giang đang có diện tích vùng cây ăn quả tập trung đạt 52.000 ha, sản lượng vải thiều và trái cây chất lượng cao đứng đầu miền Bắc. Bắc Giang cũng đang có 205 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên; chuỗi giá trị nông sản kết hợp du lịch nông nghiệp, logistics nông thôn.

Cải cách hành chính không phải bằng những con số

Bắc Giang đang chứng minh rằng cải cách thực sự không nằm ở những khẩu hiệu hoa mỹ, mà ở nền tảng hạ tầng số vững chắc, nguồn nhân lực thích ứng và sự quyết liệt của lãnh đạo. Nếu hạ tầng giao thông mở lối cho kinh tế, thì hạ tầng số chính là “đường cao tốc” cho chính quyền vận hành hiệu quả.

Nhận thức rõ điều này, Bắc Giang không chỉ triển khai 100% thủ tục hành chính trực tuyến toàn trình mà còn xây dựng hệ thống dữ liệu liên thông, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản lý và ra quyết định​ . Quan trọng hơn, tỉnh đầu tư đồng bộ vào nền tảng công nghệ, đảm bảo mọi khâu – từ tiếp nhận, xử lý đến phản hồi – đều diễn ra nhanh chóng, minh bạch, giúp doanh nghiệp và người dân không còn phải “đi xin” dịch vụ công, mà được phục vụ theo đúng nghĩa. Bốn năm liên tiếp dẫn đầu cả nước về "Xây dựng và phát triển chính quyền điện tử, chính quyền số", Bắc Giang đầu tư mạnh vào hạ tầng số, dữ liệu liên thông, trí tuệ nhân tạo, giúp bộ máy hành chính vận hành tinh gọn, hiệu quả​.

Nhưng công nghệ chỉ là công cụ, con người mới là yếu tố quyết định. Bắc Giang không chỉ dừng lại ở việc số hóa hệ thống mà còn tạo ra một lực lượng cán bộ sẵn sàng làm việc trong môi trường số. Mô hình “cán bộ số, công dân số” được triển khai, biến kỹ năng số trở thành yêu cầu bắt buộc, chứ không phải lựa chọn​. Song song đó, tỉnh không ngừng đào tạo, nâng cao nhận thức về chuyển đổi số trong cộng đồng doanh nghiệp, giúp họ tận dụng nền tảng công nghệ để phát triển. Nhưng cải cách không thể đi xa nếu thiếu sự dẫn dắt từ lãnh đạo.

Ở Bắc Giang, chuyển đổi số không phải là một dự án đơn lẻ, mà là một cuộc cách mạng có lộ trình, có chiến lược và có sự quyết liệt từ cấp cao nhất. Chính quyền không chỉ đưa ra nghị quyết, mà còn trực tiếp giám sát, đo lường hiệu quả, tháo gỡ điểm nghẽn, đảm bảo công nghệ thực sự đi vào đời sống. Đây chính là sự khác biệt giữa cải cách nửa vời và cải cách thực chất: Nơi chính quyền số, kinh tế số, xã hội số không chỉ tồn tại trên giấy, mà trở thành động lực phát triển bền vững. Chính vì vậy, Bắc Giang hiện đang thuộc nhóm dẫn đầu cả nước về cải cách hành chính, chỉ số DDCI, PCI.

Những kiến nghị có tầm chiến lược

Dù đạt được những kết quả ấn tượng, nhưng theo ông Nguyễn Việt Oanh, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang cho biết: Kinh tế Bắc Giang vẫn đối diện với nhiều thách thức. Chính vì vậy, Bắc Giang đang chủ động đề xuất những kiến nghị có tầm chiến lược, nhằm tạo động lực dài hạn cho phát triển kinh tế - xã hội. Một trong những đề xuất quan trọng là kiến nghị Chính phủ điều chỉnh Luật Đất đai 2024 theo hướng mở rộng hình thức sử dụng đất cho khu công nghiệp và trung tâm logistics​. Trong bối cảnh Bắc Giang đang thu hút mạnh mẽ vốn đầu tư trong và ngoài nước, việc có cơ chế linh hoạt hơn trong sử dụng đất sẽ giúp tỉnh tối ưu hóa quy hoạch, mở rộng không gian sản xuất và thương mại, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của địa phương.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng kiến nghị Bộ Công Thương hỗ trợ xúc tiến đầu tư vào năng lượng tái tạo và hạ tầng điện công nghiệp​. Với sự gia tăng nhanh chóng của các khu công nghiệp và nhu cầu sử dụng điện lớn từ doanh nghiệp FDI, việc đảm bảo nguồn cung năng lượng bền vững không chỉ giúp giảm áp lực lên hệ thống điện quốc gia mà còn đáp ứng yêu cầu về tỷ lệ năng lượng xanh trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Bắc Giang mong muốn có sự vào cuộc mạnh mẽ hơn từ Trung ương để thu hút các dự án năng lượng sạch, tạo nền tảng cho phát triển bền vững.

Ngoài ra, Bắc Giang cũng đề nghị Chính phủ sớm ban hành hướng dẫn chi tiết về Luật Quy hoạch mới, nhằm đẩy nhanh quá trình triển khai các quy hoạch tích hợp​. Việc chậm trễ trong hướng dẫn thực thi có thể làm đình trệ các dự án lớn, ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng. Bắc Giang mong muốn có cơ chế tháo gỡ nhanh chóng, giúp các địa phương chủ động hơn trong việc quy hoạch phát triển hạ tầng, khu công nghiệp và đô thị, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho thu hút đầu tư. Những kiến nghị này không chỉ giải quyết các vấn đề trước mắt mà còn mang tính chiến lược, đảm bảo cho Bắc Giang tiếp tục duy trì đà tăng trưởng và đóng vai trò là trung tâm kinh tế quan trọng trong khu vực.

Khi nhìn vào những con số trong báo, có thể thấy Bắc Giang không còn là “hình mẫu nội bộ”, mà đủ sức trở thành mô hình tham chiếu cho phát triển vùng và cả nước. Từ một tỉnh trung du, Bắc Giang đã kiến tạo bản sắc phát triển riêng: linh hoạt thể chế, bứt phá hạ tầng, dẫn đầu số hoá, kết nối chuỗi giá trị và nuôi dưỡng khát vọng.